Ceza infaz kurumları ve tutukevleri, suç işleyen kişilerin cezalarının infazının yerine getirildiği ve tutuklama tedbirlerinin uygulandığı yerlerdir. Kamu kurumlarının yasalara uygun, etkin ve hukukun üstünlüğünü esas alan bir şekilde faaliyet göstermelerini sağlamanın en iyi yolu bu kurumların şeffaflık ve hesap verebilme ilkelerine uygun hareket etmelerini sağlamaktır. Şeffaflık ve bağımsız denetim özellikle kişilerin özgürlüğünden yoksun bırakıldığı ceza infaz kurumlarında daha büyük önem taşımaktadır.

     Ulusal veya uluslararası mevzuata aykırı iş ve işlemlerin önlenmesinde en etkili araçlardan biri de, ceza infaz kurumlarında bulunan kişilere yönelik muamele ve alıkonulma koşullarının önceden haber vermeksizin düzenli olarak izlenmesi ve denetlenmesidir.

     Ceza infaz kurumları uluslararası düzeyde, Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi ve Birleşmiş Milletler İşkenceye Karşı Komite tarafından izlenirken, ulusal düzeyde ise başta Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları İnceleme Komisyonu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Kamu Denetçiliği Kurumu, İl ve İlçe İnsan Hakları Kurulları, Adalet Müfettişleri, Genel Müdürlük Yetkilileri, Kontrolörler Kurulu, Hâkim ve Cumhuriyet Savcıları olmak üzere birçok kurum ve kuruluş tarafından gözetim ve denetim altında bulundurulmaktadır.

     2001 yılından itibaren de ceza infaz reformu kapsamında izleme kurulları etkinleştirilerek toplumun sivil üyelerinin de ceza infaz kurumlarını denetlemesinin önü açılmıştır.

     İzleme kurulları; yürürlükteki mevzuat ve ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerle belirlenen ilkeler çerçevesinde ceza infaz kurumları ve tutukevlerinin yönetim, işleyiş ve uygulamalarını yerinde görmek, incelemek, bilgi almak ve tespitlerini rapor haline getirerek, yetkili ve ilgili mercilere sunmakla görevlendirilmişlerdir. Farklı yaş ve meslek gruplarından gelen kişilerden oluşan bu kurulların ceza infaz kurumlarına yaptıkları ziyaretler sonucu düzenledikleri raporlar, hükümlü ve tutuklular açısından olduğu kadar, idare açısından da önem taşımaktadır. Bu raporlar sayesinde hükümlü ve tutukluların sorunları gündeme getirilebilmektedir. İdare ise aynı raporlarla, olaylara farklı bir gözle bakma imkânı bulmakta, mevzuat çerçevesinde sorunları gidermeye yönelik gerekli iyileştirmeleri hayata geçirebilmektedir.

     Ceza infaz sistemimizin daha da etkin hale getirilmesi için çok yönlü çalışmalarımız devam etmektedir. En önemli ve öncelikli görevimiz hükümlü ve tutukluların güvenli şekilde barındırılmasını sağlamak ve eğitim ve iyileştirilme yoluyla suçla mücadele etmektir.

     Bu amaçla hükümlü ve tutukluların kurumlarda sosyal, kültürel, eğitim ve spor faaliyetlerinden faydalanmaları amacıyla ilgili kamu kurum ve kuruluşları ve sivil toplum ile işbirliği içerisinde her türlü çabayı gösteriyoruz.

     Tutuklu ve hükümlülerin kurumlarımızda kaldıkları süre boyunca yeni beceriler kazanmış, eğitim açıklarını kapatmış, topluma daha donanımlı, insan, ülke ve millet sevgisiyle dolu yani iyileşmiş olarak dönmelerine katkıda bulunmak bizleri mutlu etmektedir.

     Ceza infaz kurumlarımızda sürdürdüğümüz çalışmaların ve çağdaş infaz anlayışının toplum nezdinde duyurulması ve anlatılması konusunda ceza infaz kurumları ve tutukevleri izleme kurullarının rolü çok büyüktür.

     Gönüllülük esasına dayalı çalışmaları ve infaz sistemimize olumlu katkıları için Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü adına izleme kurulu üyelerine teşekkür etmeyi görev bilir, çalışmalarınızda başarılar dilerim.

Enis Yavuz YILDIRIM

Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü